Uit het online panel van Bpact werden tussen 22 april en 20 mei 2020, 1.564 Belgen tussen 18 en 79 jaar online bevraagd in het kader van het Langer Leven Onderzoek van levensverzekeraar NN. Uit deze voorstudie blijkt dat de leeftijd waarop de Belg op pensioen wil gaan, ongewijzigd gebleven is tegenover een eerdere bevraging uit 2013. 50% van de Belgische bevolking vindt 61 jaar nog steeds de ideale pensioenleeftijd.
Pensioenleeftijd is delicaat topic
De pensioenleeftijd is voor heel wat Belgen een delicate zaak. In 2013 vond de helft van de Belgen 61 jaar de ideale leeftijd om op pensioen te gaan en in 2020 verandert dat cijfer niet. Wanneer de leeftijd van 65 jaar bereikt is, is zelfs 4 op 5 het met bovenstaande stelling eens, en wie boven zijn 65e nog moet werken, wordt als ‘pechvogel’ bestempeld. Zelfs wanneer de Belg zijn job graag doet en hij die fysiek en mentaal nog aankan, wil hij er het liefst toch mee stoppen voor zijn 64 jaar.
Onze maatschappij is tussen het eerste en het tweede onderzoek wel veranderd. Zo heeft de overheid beslist dat de wettelijke pensioenleeftijd vanaf 2030 op 67 jaar ligt. De meeste Belgen vinden dat echter pas acceptabel als we minstens 100 jaar oud worden.
Hebben we binnenkort een levensverwachting van 100 jaar?
Dertig jaar geleden was onze levensverwachting nog 76 jaar, ondertussen is dat al 81. De wettelijke pensioenleeftijd is echter amper mee gestegen, wat ervoor zorgt dat de verhouding tussen actieven en gepensioneerden volledig uit balans is. In 2001 waren er in Europa vier actieven per 65-plusser, in 2018 waren dat er nog maar drie en in 2050 zullen dat er nog maar twee zijn.
Prof. Dr. Wim Marneffe, docent beleidseconomie aan de Universiteit Hasselt, legt uit: “Onze huidige maatschappij en levensinrichting houdt onvoldoende rekening met een stijgende levensverwachting. We lopen op termijn aan tegen de onbetaalbaarheid van een verouderd systeem. Beleidsmakers moeten stilaan op lange termijn beginnen denken hoe we ons maatschappelijk model kunnen aanpassen aan de stijgende levensverwachting. Dit vergt een samenbrengen van de nodige demografische, medische, sociologische, psychologische en economische expertise om een nieuw maatschappelijk model uit te tekenen.”
Een langer en gelukkiger leven
Deze studie is een onderdeel van het Langer Leven Onderzoek, waarin NN bestudeert in welke mate de Belgen en de maatschappij waarin we vandaag leven, klaar zijn voor een langer leven. Via burgerparticipatie worden Belgen aangezet om over een toekomst na te denken, waarin we allemaal langer en hopelijk ook gelukkiger zullen leven.
Jan Van Autreve, CEO van NN en initiatiefnemer van het Langer Leven Onderzoek, vertelt: “Dankzij evoluties in de wetenschap, technologie en gezondheidszorg, mogen we in de toekomst ambiëren om op een zeer aangename manier langer te kunnen leven. Om dit ook op een gelukkige manier te doen, zullen er bepaalde fundamentele elementen die vastgeroest zijn in onze maatschappij, zoals de verdeling studeren-werk-pensioen, moeten evolueren. De maatschappij van vandaag is gebouwd op een levensverwachting van 65 jaar. Logisch dat die barsten vertoont gezien onze levensverwachting inmiddels oploopt tot 81 jaar. Laten we dus streven naar een vernieuwende levensloop die een antwoord biedt op deze uitdagingen. Reken hierbij niet alleen op de politiek, dit is een vraagstuk waar we allemaal moeten aan meedenken: hoe kunnen we lang en gelukkig leven en wat moeten we hiervoor anders doen? Wat is de impact op familie, sociale relaties, werken, wonen, …”