Belgische bedrijven zetten in hoog tempo in op artificiële intelligentie (AI). Volgens een analyse van Acerta Consult, op basis van cijfers van Eurostat, maakt een kwart van de ondernemingen met meer dan 10 werknemers gebruik van minstens één AI-toepassing. Dat betekent een stijging van 80% ten opzichte van vorig jaar. Hiermee staat België in de top 3 van Europa, na Denemarken en Zweden.
Deze snelle AI-integratie heeft echter ook gevolgen voor de arbeidsmarkt. Uit een bevraging van Acerta Consult, in samenwerking met Indiville en Bpact, bij meer dan 500 Belgische bedrijven blijkt dat 23% van de ondernemingen verwacht minder personeel nodig te hebben door AI. Daarnaast geeft 30% van de werkgevers aan dat hun werknemers nieuwe vaardigheden nodig zullen hebben om met AI te kunnen werken.
België koploper in Europa
Met een AI-adoptiegraad van 24,7% staat België op de derde plaats in Europa. Dit betekent dat één op de vier bedrijven AI gebruikt voor hun bedrijfsvoering. De stijging van 80% in één jaar illustreert hoe snel Belgische ondernemingen de technologie omarmen.
Uit de analyse van Eurostat blijkt dat enkel Denemarken en Zweden een hogere AI-adoptie kennen. Onderaan de lijst staan Roemenië (3,1%), Polen (5,9%) en Bulgarije (6,5%), terwijl het Europese gemiddelde op 13,5% ligt.
Uit de cijfers van Eurostat blijkt bovendien dat hoe groter de onderneming, hoe sneller AI wordt opgenomen in de bedrijfsprocessen. Bij de kleine bedrijven zagen we een stijging van 10 procentpunt, bij middelgrote bedrijven met bijna 13 procentpunt en bij grote bedrijven zelfs met 18 procentpunt. “Een van de verklaringen waarom we tot de ‘early adopters’ in Europa behoren op vlak van AI, is het feit dat we steunen op onze kenniseconomie. AI is belangrijk voor onze ondernemingen om hun concurrentiepositie op Europees en op wereldvlak te verdedigen en te versterken,” aldus Ellen Van Grunderbeek, experte innovatie bij Acerta Consult.
AI groeit in alle sectoren
Hoewel AI het meest voorkomt in de dienstensector (bij 27,4% van de bedrijven), groeit het gebruik ook sterk in de productiesector (+52%) en de bouwsector (+110%).
De meest gebruikte AI-toepassingen in België zijn:
- Tekstanalyse (15,1%)
- Natuurlijke taalverwerking (12,7%)
- AI-gebaseerde procesautomatisering (10,3%)
Dit toont aan dat bedrijven AI vooral inzetten om tekst en taal te verwerken en administratieve processen te automatiseren.
Gevolgen voor de arbeidsmarkt
De opmars van AI roept ook vragen op over de impact op werkgelegenheid. Uit de bevraging van Acerta Consult blijkt dat:
- 23% van de bedrijven verwacht minder personeel nodig te hebben door AI.
- 10% van de bedrijven denkt juist meer personeel nodig te hebben.
- 30% van de bedrijven verwacht geen wijzigingen in het aantal personeelsleden, maar verwacht wel dat er nood zal zijn aan andere competenties bij hun medewerkers.
Uit de cijfers blijkt bovendien dat 9 op 10 ondernemingen het gebruik van AI toestaan. Maar 7 op 10 werknemers vindt dat er onvoldoende richtlijnen en/of informatie hiervoor beschikbaar is. Met de nieuwe AI-verordening, die sinds 1 augustus 2024 van kracht is, zijn er bovendien duidelijke regels waaraan bedrijven zich moeten houden. Deze verordening benadrukt het belang van transparantie, veiligheid en ethisch gebruik van AI.
“Het gaat vaak nog om experimenten zonder officiële richtlijnen en communicatie in de onderneming. Nochtans zijn er wel wat veiligheids- en privacyrisico’s en wettelijke beperkingen, en is het dus geen goed idee om zomaar te experimenteren met AI-toepassingen die bijvoorbeeld (deepfake) video’s en kunstmatige afbeeldingen genereren. AI mag dus geen doel op zich zijn, wel een middel om bepaalde bedrijfsprocessen te versnellen of taken te vergemakkelijken. Bedrijven kiezen daarom best bewust welke AI-applicaties zinvol zijn op welke moment en echte meerwaarde creëren. Het succes van de integratie van AI in ondernemingen valt en staat bovendien met een helder en transparant AI-beleid,” zegt Van Grunderbeek.
Over het onderzoek
De analyse is gebaseerd op de nieuwste cijfers van Eurostat en de jaarlijkse Spiegelbevraging van Acerta Consult, uitgevoerd door Indiville en Bpact bij 500 Belgische werkgevers en 2.700 werknemers. De bevragingen liepen van 17 december 2024 tot 15 januari 2025.
