Uit de nationale DOE-meter, een onderzoek naar vrijwilligersengagement van Indiville, Bpact en Give a Day, blijkt dat vrijwilligers in België het werk doen van 290.000 voltijdsen. Daarmee zitten ze ook meteen aan de limiet van wat mogelijk is. De voornaamste motivatoren om aan vrijwilligerswerk te doen, zijn de interesse in de activiteit en het goede gevoel dat mensen erbij krijgen.
In november en december 2022 deden Indiville, Bpact en Give a Day, met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij, een nationaal onderzoek naar vrijwilligerswerk, engagement en het verenigingsleven. De studie gebeurde bij een representatief staal van de Belgische bevolking (2.200 respondenten). Daarnaast werden 20.400 Belgische vrijwilligers bevraagd over de organisatie waarvoor ze vrijwilligerswerk doen.
8 op 10 Belgen engageren zich
Op jaarbasis engageren bijna 8 op 10 Belgen (78%) zich op een of ander manier. Er wordt vooral (37%) gewerkt als vrijwilliger in of voor een vereniging of organisatie (zoals een vzw, de mutualiteit, de school, een festival, een evenement, een gemeentelijk project etc.). Daarnaast helpen ook heel wat Belgen (33%) regelmatig mensen binnen of buiten de familie en/of vriendenkring (bv. mantelzorg en burenhulp). 12% besteedt tijd aan andere goede doelen, maar niet in of voor een vereniging, organisatie, school of gemeentelijk project.
Bijna de helft van de Belgen (47%) is lid van een vereniging of organisatie. 51% schenkt geld en/of goederen aan goede doelen.
De activiteit en het goede gevoel zijn de belangrijkste motivatoren
De voornaamste motivatie om vrijwilligerswerk te doen zijn de interesse in de activiteit (85%) en het goede gevoel (80%) dat mensen hierbij kunnen krijgen. Daarna volgt de verantwoordelijkheidszin voor anderen (72%).
Tijd is de grootste spelbreker
80% van de vrijwilligers is tevreden met de tijd die ze aan vrijwilligerswerk kunnen besteden. Toch blijkt dat velen te weinig tijd hebben (26%), of vinden dat ze er te veel tijd instoppen (20%). Vooral het vinden van het juiste evenwicht met de tijd voor familie en werk (33%) is, naast praktische elementen (zoals verplaatsingen) (24%), het moeilijkste aan vrijwilligerswerk.
“Mensen spenderen 161 uur per jaar aan vrijwilligers, terwijl ze er eigenlijk maar 157 uur per jaar kunnen insteken”, zegt Jo Steyaert van Indiville. “Anders gezegd: de gemiddelde vrijwilliger zit over zijn limiet. Tijdsgebrek is ook de belangrijkste reden om te stoppen. Gezondheid komt op de tweede plaats (23%).”
Vrijwilligers identificeren zich meer met de taak dan met de organisatie zelf
86% van de vrijwilligers is tevreden met het soort taken die ze doen. Vrijwilligers identificeren zich iets meer met de taak (69%) die ze opnemen dan met de organisatie zelf (63%). Toch zijn ze trouw aan hun organisatie. Een groot deel wil lang verbonden blijven aan dezelfde organisatie (80%) en zal niet zomaar hoppen tussen organisaties om een zinvollere taak te krijgen (72%). 62% geeft zelfs aan dat, welke taak ze ook krijgen, ze zich zullen blijven engageren voor dezelfde organisatie.
Slechts 20% van de niet-vrijwilligers wil geen vrijwilligerswerk doen
63% van de bevolking doet op jaarbasis geen enkele vorm van vrijwilligerswerk. Ook bij niet-vrijwilligers is tijdsgebrek (47%) de hoofdreden om er niet aan te beginnen. Daarnaast blijkt het voor veel mensen (39%) onmogelijk om zich op regelmatige basis in te zetten. Als organisaties deze groep mensen toch willen aanspreken, dan moeten ze in de eerste plaats goed georganiseerd zijn (78%). Daarnaast vinden mensen het belangrijk dat ze kunnen kiezen op welk moment ze aan vrijwilligerswerk willen doen en moet kortstondig engagement mogelijk zijn.
Positief is dat amper 20% van de niet-vrijwilligers zegt geen vrijwilligerswerk te willen doen. Onder niet-vrijwilligers zit een groot potentieel, namelijk het werk van 93.519 voltijdse banen.
Organisaties moeten efficiënter werken en de tijd van vrijwilligers beter bewaken
Volgens het onderzoek moeten vrijwilligersorganisaties efficiënter werken en de tijd van vrijwilligers beter bewaken. Organisaties moeten in de eerste plaats goed georganiseerd zijn (82%), gevolgd door legitiem, toegankelijk en plezierig zijn (79%). Daarnaast moeten ze ook nog interessante ervaringen opleveren en flexibel zijn voor 69%. De lat ligt dus erg hoog.
Hoe niet-vrijwilligers overtuigen?
De volgende zaken kunnen helpen meer mensen te overtuigen om vrijwilligerswerk te doen of de juiste plek voor hen te vinden:
- Een online databank en digitaal vrijwilligersloket: een digitaal overzicht van vrijwilligersorganisaties en -projecten in de gemeente waar mensen zich kunnen aanmelden (49%).
- Een vrijwilligers- en verenigingsbrochure: een offline overzicht van vrijwilligersorganisaties en -projecten in de gemeente waar mensen zich kunnen aanmelden (33%).
Beste,
Beide suggesties vind ik zeer goed om vrijwilliges op te zoeken en of aan te trekken.
Met vriendelijke groet
Walter Uyttenhove
Mijn broer woont al zijn hele leven in South Africa.
Daar is een gezegde als iemand niets doet.
Die heeft een reden, laat hem maar.
m.a.w. die wil niks, hooguit kritiek geven. Dus laat ze met rust, er zijn uitdagingen genoeg om zelf aan de slag te gaan. Aan een dood paard trekken heeft geen zin.
Van de Lanotte zei ooit, ik kan het paard naar het water leiden maar drinken moet het zelf. Overal zijn prikkels voor diegene die willen. (Misschien praat ik zo uit beroepsmisvorming)
Beste,
Hoe niet vrijwilligers overtugen ?
1. Door pesoonlijk kontakt met hen.
2. In alle gemeenten zou een databank moeten zijn waarin de namen zitten van hen die vrijwllierwerk wensen te doen.
3.Ook een brochure is zeer goed dan kunnen organisaties die af en toe raadplegen om iemand op zoeken die ze nodig hebben .
4. Bij de kandidaten vermelden wat ze graa zouden doen.
Drie vaststellingen :
– als zoveel mensen de doelen waarvoor zij zich inzetten zo belangrijk vinden zijn deze maatschappelijk relevant; een adequate bijdrage van de overheid is dus een must, door ondersteuning, stimuli en blijken van waardering.
– verder uitzoeken hoe het aanwezige potentiëel kan worden aangeboord loont zeker de moeite;
– de omvang van deze inzet relativeert enigszins de steeds meer benadrukte evolutie naar individualisme.
Veel vrijwilligerswerk zit op de rand van onbetaald werk.
Organisaties, ook met veel geld, bv. CM, Intersoc, kiezen er voor om vrijwilligers niet te vergoeden. En laten ze 38 uur per week werken. Bij Samana moeten ze zelfs 20 euro per dag betalen om rolstoelen in Lourdes te mogen duwen. Gemeentebesturen werken liever met in het beste geval slecht vergoede vrijwilligers dan jobs open te verklaren.
Veel jonggepensioneerden weigeren om vrijwilligerswerk te doen, genoeg gemoeten, en wie het nog wil doen, kiest voor vergoed i.p.v. niet vergoed. De tijd van de liefdadigheid verdwijnt stilaan. En ik heb de indruk dat niet alle organisaties die met vrijwilligers werkten, ook Rode Kruis en Wereldwinkels, dat al door hebben.
Een online databank en digitaal vrijwilligersloket: een digitaal overzicht van vrijwilligersorganisaties en -projecten in de gemeente waar mensen zich kunnen aanmelden dat is een goed idee? ik krijg bovendien regelmatig mails van give a day.
Graag ook telefoon bescgikbaar waar je kan consulteren…Niet iedereen is digitaal mondig
Bedankt voor deze resume
Een databank waar mensen hun kunnen inschrijven voor vrijwilligerswerk en waarvoor ze zich graag zouden engageren.Waar verenigingen inkijk kunnen hebben en beschikbaar op de gemeente
Spijtig dat er geen verdeling is qua leeftijdsgroep. Heel veel gepensioneerde mensen zijn vrijwilliger om hun leven zin te geven na hun professionele loopbaan. Door deze mensen wordt 160u per jaar vaak ruim overschreden. Lokaal zie je vaak dezelfde “ouderen” terug in verschillende omgevingen en taken. Het is dan ook fijn als je je ervaring en kennis hier en daar nog kunt inzetten.
Je vindt deze info op dia 75 van https://bpact.be/wp-content/uploads/2023/02/Doemeter-Nationaal-rapport.pdf
Correctie: het is dia 98….
…. en eigenlijk staat op die dia 98 alleen de leeftijdsverdeling van de mensen die op de enquête hebben geantwoord. Mijn excuses…
Het is heel belangrijk nieuwe gemotiveerde deelnemers aan activiteiten, tijdig aan te spreken om ook mee te helpen, en niet te wachten tot ge in nood geraakt bij gebrek aan vrijwilligers. Daarnaast is het ook belangrijk de medewerkers te laten participeren, zodat ze merken dat hun inbreng nuttig is of kan zijn voor de vereniging waarin ze hun engagement tonen.
Deze opmerking ivm participeren vind ik zéér belangrijk. Hoe vaak gebeurt het niet dat bij een evenement een lijst wordt aangelegd van kandidaat-vrijwilligers en dat er uiteindelijk met deze lijst niets of weinig wordt mee gedaan? En dat terwijl er zichtbaar hulp nodig is!
Dat stond al in het rapport, Walter. Bekende niet-vrijwilligers krijg ik soms mee door te vragen: “help mij eens, dan weet je wat het is”. En onbekenden krijg je alleen maar mee door kennis te maken en te vragen naar ‘wat wil je, wat kun je?’. Wie wil integreren moet je geen eenzaam werk geven.
Met de jaarlijkse kapitaalvlucht van om en bij de 221.000.000.000 Euro door 805 gekende bedrijven zou elk van deze 230.000 gekende vrijwilligers niet minder dan 960.000 Euro per jaar kunnen ontvangen . . . of kunnen nog meerdere malen zoveel vrijwilligers BETAALD aan het werk gezet worden . . . waar een wil is, is ook meestal een weg !
Het zou leuk zijn moesten de gemeenten de mogelijkheden om als vrijwilliger te werken – lees verenigingen en organisaties – groeperen in een databank en een folder om bijvoorbeeld aan nieuwe bewoners en mensen die op zoek zijn naar een zinvolle invulling van hun vrije tijd (bijvoorbeeld jong gepensioneerden, werklozen etc) te bezorgen. Mensen weten doms niet waar te zoeken.
Vrijwilligers identificeren zich meer met de taak dan met de organisatie zelf vind ik de juiste stelling want de taak die ze krijgen daar word meestal hun geloof en kunnen ingelegd en dit word op de vloer of het evenement niet altijd genoeg gezien door de organisatie wat de pluspunten zijn van een vrijwilliger en dan zijn er mensen die afhaken.
In de discussie over al dan niet een vergoeding, ben ik sterk geneigd te gaan naar een waardevolle vergoeding. Dat kan in natura op sommige plaatsen (vb voeding) maar kan verder ook onder de vorm van geld. Iedereen krijgt graag een waardering voor wat zij/hij betekent voor een organisatie, goed doel of sociaal werk. Ik vind dat de discussie over ‘waardering’ verder dient gevoerd te worden.
In vele gemeenten en steden zijn wekelijkse markten. De plaats waar men een sociaal babbemoment heeft met anderen. Deze duren maar enkele uurtjes en het is een mooie opportuniteit om er met een infotafel ,een panneel of dergelijke te staan.Dit vanuit de gemeente georganiseerd en daarom niet iedere week maar tijdens het verlof bijvoorbeeld.Dit kan samen met een vrijwilliger die reeds ervaring heeft in een segment (Mooimakers,vervoer,ouderraad,gamv,mar,….).
Klopt Dit werkt inderdaad zeer goed, Stad Mechelen doet dit al 2 jaar met “het vrijwilligerspunt komt naar je toe” zo’n 4X per jaar tijdens de wekelijkse marktdag. http://Www.mechelen.be/vrijwilligerspunt.
Als met een vergoeding zou overwegen, dan denk ik dat het werk van de vrijwilliger ook als een verplichting gaat gezien worden. Dat kan toch niet de bedoeling zijn , af en toe een beloning kan wel in de vorm van koffie en koekje etc…
De onkosten vergoeden zou voor sommigen heel welkom zijn. Vervoer kost veel geld. En daardoor thuis blijven omdat het niet meer kan is ook erg.
Niet iedereen komt in aanmerking voor vrijwilligerswerk. Dat net als in een intrim kantoor, ze kiezen je uit.
een kleine vergoeding zou toch leuk zijn , als ik ergens ga om te helpen , heb ik bijna altijd zelf iets mee om te knabbelen en/of te drinken , Ook zou er dan rekening moeten gehouden worden met de vrijwilligers die met openbaar vervoer komen , als ik naar Gent kom om vrijwilligerswerk te doen (wat met plezier gedaan wordt) ben ik heen en terug toch ongeveer een goede 3 à 4 uur onderweg , voor dan maar 2 uurkes ter plaats te zijn vind ik dat de moeite niet , voor die geef ik mij dan ook niet op
er zijn meerdere redenen om geen vrijwilligers werk te doen: velen hebben schroom om zelf de stap te zetten, laten we eerlijk zijn, ik denk dat de meeste mensen ook maar enkel aangemoedigd worden door kennissen, vrienden of toevalligheden om het toch eens te proberen, het kan zijn dat men effectief er geen tijd voor heeft of niet goed kombineerbaar is. vrijwilligerswerk of niet, maar het brengt toch een bepaalde verantwoordlijkheid met zich mee. dan zijn er nog blokkades van bvb dat er sommigen niet goed liggen bij de potentionele vrijwilliger, dat de groep niet bijeen past.
als ik naar mezelf kijk, ik heb vroeger relatief veel vrijwilligerswerk gedaan, maar nu heb ik er gewoon geen tijd voor, en meestal ben ik ‘savonds pomp af en heb er geen goesting meer voor.
Ik ben al 50 jaar vrijwilliger en ik doe het nog altijd met hart en ziel ,maar er wordt wel een beetje veel gekeken naar de zorgvrijwilligers en niet naar de vrijwilligers in de ontspanning verenigingen. Indien die er niet zouden zijn is het gedaan met het verenigingsleven.
een jonge buurvrouw, Iranees van afkomst, heeft inburgeringscursus Nederlands gevolgd. Kreeg, na lang zoeken, een paar uur werk in de middagopvang in een school aan vrijwilligersvergoeding (4 euro per uur) . Naschoolse opvang wordt haar geweigerd wegens dragen van hoofdsjaaltje. Taal blijft een probleem. Nu denk ik zo: ik was vandaag in Opnieuw en c°, en vroeg iets aan een medewerker daar… die persoon was vriendelijk maar verstond geen woord van wat ik zei! Het was een man, dus deze persoon droeg geen hoofddoek, en bijgevolg wordt die positief gediscrimineerd volgens mij. Waarom mag hij in deze winkel werken en mijn buurvrouw niet?
wij mochten op school geen enkel hoofdeksel dragen, waarom een uitzondering maken voor een religieuze item. en kom niet af met de oude nonnen met hun kapje, want dit is hun ambt dat ze uit voerden.
religie heeft al duizende jaren de wereld kapot gemaakt en is nog steeds de wereld aan het verneuken. thuis doen wat ze willen, maar in een instelling welke dan ook, diend neutraliteit uit te stralen. indien men dan verteld, je draagd toch wat je wilt? ok dan heb ik ook het recht om naakt voor de klas te staan als nudist of een kepie met een hakenkruis of whatever. onze maatschappij heeft te veel schrik van een bepaakde religie, een religie waarvoor mensen vluchten naar ons land om dan te vertellen dat wij moeten gaan leven naar hun Normen. vreemd vind ik het dan ook dat voor velen het belijkbaar belangrijker is om hun religie te doen uitstralen dan om eventjes de plaatselijke regels te volgen om uw werk te kunnen uitvoeren. bovendien in vele bedrijven is het zelfs onveilig om hoofddoeken te dragen en zelfs ook verboden uit veiligheid, wat doen die gedreven moslima’s dan? wij zijn rascisten? yep, ik kan hier uren verder over schrijven, PS ik ben overtuigd rascist, daarom ben ik gehuwd met een Filipijnse en steun ik haar familie in de Filipijnen en nog meer.
Dag Alain! Mag ik je vragen om je taalgebruik aan te passen op onze website? Dankjewel. Groeten, het Bpact-team
zonder vrijwilligers samen goed voor een kleine 300.000 voltijdsequivalent voltijdse jobs zouden er minstens nog een 50-tal knelpuntberoepen bijkomen. Overheid… durf te erkennen wat dit leger aan supergemotiveerde, gratis werkkrachten voor de gemeenschap te betekenen hebben en behandel hen dan ook naar behoren. Er zijn tal van mogelijkheden te bedenken waarmee je echt een welgemeende waardering kan uiten.
Vrijwilligerswerk moet niet betaald worden, het wordt (naar mijn bescheiden mening, en ervaring) genoeg gewaardeerd… in tegendeel, ik steek er nog geld in… en met veel plezier !
daar heb je een punt, ik probeer ook mijn kinderen op een manier op te voeden dat je niet alles voor wat je doet perse moet betaald worden. vaak een gemeende dank U wel geeft vaak meer voldoening dan centen.
Ik ervaar helaas ook kliekjesvorming en jaloezie bij vrijwilligers. Kliekjes die mekaar informeren over de best vergoede werkjes. Van sommige organisaties of diensten kan je enkel met vriendjespolitiek vrijwilliget worden.En dat zijn o a redenen waarom je geen vrijwilligerswerk meer wil doen of waarom je afhaakt.Daarom zou een vrijwilligersloket goed zijn.Waar ze bekijken wat je talenten zijn en wat je graag zou doen.
Waardoor je ook de kans krijgt om een zinvol vrijwilligerswerk te doen
Als gemachtigd opzichter krijgen wij van de gemeente vijf euro per keer dat we schoolkinderen helpen om veilig de baan over te steken. Dat is eigenlijk een onkosten vergoeding. Eveneens zijn we verzekerd zowel lichamelijk als BA. Maar belangrijker zijn de jaarlijkse bijeenkomsten waar we gezellig samen met een hapje en drankje onze gebeurtenissen bespreken. Alzo heb ik veel andere vrijwilligers op een aangename manier leren kennen , en elke morgen die dank u van de schoolkinderen DAAR DOE JE HET VOOR….
Bedankt voor deze resumé, vrijwilliger zijn is ook een vorm van zelfhulp terwijl je iets doet voor anderen, het positieve van de maatschappij komt zo boven!!!! Burgers doen het zonder er lang over te zeveren en omwegen te zoeken als ze hun hart bij een organisatie hebben en ook die hartelijkheid terug krijgen.
Sinds mijn pensioen ben ik in een klein cinema het onderhoud aan het doen. regelmatig krijg ik mensen met een werkstraf over de vloer.
Als je de mensen goed aanpakt en motiveert, komen de mensen soms na hun straf nog verder werken omdat het gezellig werken is.
Zo heb ik ook een vriend eens gevraagd om een machine na te kijken, en nu komt hij samen met mij 2 dagen per week daar werken. Zelf ik leer veel van hem!
Het is een gevarieerd werk, elektriciteit, houdbewerking, loodgieterij, bezetten en verven.
In onze organisatie worden sommige vrijwilligerstaken bij afwezigheid ingevuld door vaste medewerkers. Gezien de complexiteit van deze taken heb ik het gevoel dat dit eerder kan ingevuld door een systeem van flexijob, omdat deze taak enige opleiding en ervaring vereist.
Ik zou mij althans gewaardeerd voelen. Wat niet wegneemt dat ik graag in deze organisatie werk.
Onbelaste vergoeding zou heel wat hoger moeten zijn.
De websites van Give a Day, http://www.vrijwilligerswerk.be en ander vrijwilligerssites bieden vooral lokaal vrijwilligerswerk aan in de directe omgeving waar de activiteit doorgaat. Regionale- of Vlaamse initiatieven werken ruimer en dan zou het zinvol zijn dat de initiatiefnemer ook andere regio’s kan aanduiden waar het initiatief zichtbaar is op de website.
Vrijwilligerswerk kan een belangrijk hulpmiddel zijn tegen vereenzaming. Veel mensen halen hun sociale contacten uit hun werkomgeving. Verder hebben ze hun kinderen en partner, maar wat als ze niet meer werken, de kinderen zijn de deur uit zijn en ze misschien wel hun partner verliezen? Het is belangrijk een netwerk te hebben in je woonomgeving. Door vrijwilligerswerk ga je je integreren in je gemeenschap, je straat, je dorp. Je komt thuis en hebt wat nieuws te vertellen, je voelt je betrokken en nuttig. Je ontmoet interessante mensen waarmee je duurzame vriendschappen kan opbouwen. Na mijn pensioen ging voor mij een hele nieuwe wereld open, dankzij vrijwilligerswerk. Mijn oude vrienden zijn er nog, maar ik kreeg er een hoop bij.
Ik ben het eens met Proot Cien, want het werk van een vrijwilliger is eigenlijk toch ONBETAALBAAR!
Maar af en toe een geschenkje, als waardering voor je inzet, kan wonderen doen.
En een simpel dankjewel is soms ook al genoeg.
Ik vind het niet verkeerd om een vrijwilligersvergoeding te betalen. Op zich is dat peanuts (40 euro voor een hele dag). Maar mensen die al moeilijk rondkomen (zoals zoveel gepensioneerden tegenwoordig) zullen zich sneller engageren. En die vergoeding moet van de overheid komen, niet van de vzw of organisatie.
Als de ministers zich permitteren zichzelf allerhande premies toe te kennen, mag een vrijwilliger ook wel een klein bedrage krijgen…
Jarenlang ben ik vrijwilliger geweest. Op dit moment heb ik er jammer genoeg geen financiële ruimte meer voor. Vrijwilligersvergoeding en/of vergoeding van verplaatsingskosten zou zeker welkom zijn én mij motiveren om opnieuw aan de slag te gaan als vrijwilliger.