“Hoe waarschijnlijk is het dat u in toekomstige verkiezingen op de volgende Vlaamse politieke partijen zou stemmen?” Dat was de vraag die aan 2520 jongeren en volwassenen gesteld werd in een onderzoek uitgevoerd door Peter Van Aelst (UAntwerpen), in samenwerking met zijn collega’s Laura Jacobs en Joke Matthieu. Dit onderzoek werd uitgevoerd met de hulp van Bpact. Wat bleek? Vlaams Belang spreekt vooral jongens aan, terwijl ze bij meisjes net aversie opwekken.
Over het onderzoek
In plaats van een traditionele peiling naar kiesintenties uit te voeren, koos het team voor een benadering met een schaalvraag. Respondenten werd gevraagd hoe waarschijnlijk het was dat ze op bepaalde Vlaamse politieke partijen zouden stemmen, met een schaal van 0 (heel onwaarschijnlijk) tot 10 (heel waarschijnlijk). Deze methode bood de deelnemers de ruimte om hun potentiële steun voor meerdere partijen uit te drukken, waardoor een dieper inzicht in het politieke landschap van Vlaanderen mogelijk werd gemaakt.
De politieke genderkloof
In elke generatie vindt men een verschil tussen mannen en vrouwen wat betreft hun voorkeur voor de partijen Groen, N-VA, en Vlaams Belang. Deze verschillen zijn minder uitgesproken bij andere partijen. Iets meer dan een kwart van de Vlaamse mannen geeft aan dat ze zeer waarschijnlijk (tussen de 8 en 10 op de schaal) ooit zullen stemmen op Vlaams Belang, terwijl slechts 15,7% van de vrouwen dit aangeeft. “Vlaams Belang voert niet voor niets campagne met een erg vrouwelijk beeld”, aldus Van Aelst.
Deze genderkloof is eveneens zichtbaar bij Groen. 22% van de vrouwen geeft aan dat de waarschijnlijkheid dat ze ooit op Groen zullen stemmen hoog is, terwijl 16,3 % van de mannen waarschijnlijk ooit op Groen zal stemmen. Desalniettemin moeten deze cijfers met enige voorzichtigheid worden benaderd. De onderzoekers wijzen namelijk op een mogelijke oververtegenwoordiging van Groen-kiezers, veroorzaakt door het ontbreken van gegevens over het voorafgaande stemgedrag van een grote groep jonge kiezers.
Kloof is dieper bij Gen Z
Wanneer we dieper inzoomen op Generatie Z, de generatie geboren tussen 1997 en 2012, blijkt dat deze kloof nog groter is. 32% van de jongens geeft aan dat de kans zeer waarschijnlijk is dat ze ooit op Vlaams Belang zullen stemmen, terwijl slechts 9% van de meisjes dit aangeeft.
Deze resultaten, gepresenteerd in het linkse maandblad Samenleving&Politiek, komen overeen met eerder onderzoek van het Jeugd Onderzoeksplatform (JOP). Het onderzoek van het JOP wees ook uit dat jongens meer geneigd zijn om voor rechtse partijen te stemmen dan meisjes. “Dit onderzoek bevestigt dat beeld, maar toont ook de grote aversie van meisjes tegen Vlaams Belang en N-VA”, zegt Laura Jacobs.
Drie op de vier meisjes zeggen nooit op Vlaams Belang te zullen stemmen. 44% zal ook nooit op N-VA stemmen. Deze afkeer van de genoemde rechtse partijen wordt gedeeld door millennialvrouwen, vrouwen geboren tussen 1980 en 1996. De afkeer van millennialvrouwen is echter minder uitgesproken dan die van Generatie Z.
Bij ouderen is de politieke genderkloof minder uitgesproken
De genderverschillen zijn kleiner bij de interbellum-generatie en de babyboomers, de generaties geboren voor 1964. Ook is de afkeer van links bij jongens minder uitgesproken dan bij jongere generaties. “De genderkloof op rechts is veel groter dan die op links”, zegt Van Aelst.
‘Billie vs Benjamin’ in real life
“Benjamin en Billie bestaan dus in het echt”, concludeert Van Aelst. ‘Billie vs Benjamin’ is een verwijzing naar de gelijknamige VTM-serie. In deze serie valt Billie, een links meisje voor een rechtse jongen genaamd Benjamin. Voor de onderliggende reden zal meer onderzoek moeten worden verricht, maar de uiteenlopende zorgen van jongens en meisjes en hun verschillend gebruik van sociale media worden beschouwd als de twee hoofdverdachten voor dit fenomeen.
